Jak podzielić majątek po rozwodzie?

Rozwód to bardzo trudne doświadczenie, na które nie można się odpowiednio przygotować. Nawet wtedy, gdy obie strony chcą się rozstać i rozpocząć życie na nowo, rozwód potrafi wywołać wiele przykrych emocji, wiążąc się zazwyczaj ze sporym stresem.

Przy okazji rozwodu pojawia się bowiem bardzo dużo spornych kwestii, które trzeba wyjaśnić. Jedną z najczęstszych kości niezgody różniących rozwiedzionych małżonków jest podział majątku.

Dwa sposoby podziału majątku po rozwodzie

Istnieją dwa sposoby podziału majątku po rozwodzie: sądowny i umowny. Drugi rodzaj podziału majątku opiera się na umowie zawartej między dwoma stronami. Jest to najprostszy sposób, wymaga on jednak porozumienia obu stron, co nie zawsze jest możliwe. Jeżeli byli małżonkowie nie potrafią się porozumieć, pozostaje wszczęcie sprawy w sądzie i sądowy podział majątku. Tylko sąd może dokonać podziału majątku w sprawach spornych.

Jak może być przeprowadzany podział majątku?

Podział majątku może polegać na fizycznym przydzieleniu poszczególnych jego elementów każdemu z byłych małżonków albo polegać na sprzedaży całego majątku i podziale uzyskanej w ten sposób kwoty między małżonków proporcjonalnie do udziałów w majątku wspólnym. Co do zasady po rozwodzie każdy z byłych małżonków ma równe udziały we wspólnym majątku, bez względu na to, w jakim stopniu przyczynił się do jego powstania. Przy podziale majątku nie ma zatem znaczenia, kto jest uznany za winnego rozpadowi małżeństwa.

O czym warto pamiętać, decydując się na umowny podział majątku po rozwodzie?

Decydując się na umowny podział majątku, warto pamiętać o tym, że jeżeli w jego skład wchodzi wspólna nieruchomość, to umowa powinna zostać zawarta przed notariuszem. Musi ona bowiem mieć formę aktu notarialnego. Często podział umowny jest dokonywany na podstawie umów ustnych, które są jednak ulotne i mogą prowadzić do kolejnych nieporozumień, czego lepiej unikać.

O czym warto wiedzieć, wybierając sądowny podział majątku po rozwodzie?

Jeżeli chcemy podzielić majątek sądownie, ale nie zrobiliśmy tego w ramach sprawy rozwodowej, musimy pamiętać, aby złożyć odpowiedni wniosek o podział majątku do sądu rejonowego. Konieczne jest również uiszczenie stosownej opłaty. W Polsce większość rozwodzących się małżeństw nie dzieli majątku dorobkowego podczas sprawy rozwodowej, bowiem wymaga to zgodnego wniosku stron w tym zakresie – zamiast tego małżonkowie decydują się na ten krok dopiero po jakimś czasie. Małżonek, który wnosi o podział majątku, ma obowiązek dokładnego opisania wszystkich składników majątkowych i określenie ich poszczególnych wartości. Musimy również pamiętać, że podziałowi podlegają wyłącznie aktywa. Nie można zatem podzielić kredytów ani pożyczek. Za ich spłatę po rozwodzie nadal odpowiedzialni są oboje byli małżonkowie. Sąd za pośrednictwem biegłego bardzo dokładnie wyceni wszystkie aktywa (np. nieruchomości, samochody, meble, lokaty bankowe czy papiery wartościowe) i dokona odpowiedniego podziału.

Czego nie można podzielić w ramach podziału majątku?

Dokonując podziału majątku po rozwodzie, nie wszystko da się podzielić. Nie podlegają temu kredyty i pożyczki, a także darowizny otrzymane przez jednego z małżonków, ponieważ są one częścią jego osobistego majątku. Nie można także ubiegać się o podział nagród przypisanych jednemu z małżonków za jego osobiste starania czy osiągnięcia.

Jak można dochodzić swoich praw?

Niewiele osób ma świadomość, że podczas sprawy o podział majątku można domagać się odszkodowania za sprzeniewierzenie lub roztrwonienie majątku wspólnego przez byłego współmałżonka. Można ubiegać się również o zwrot wydatków i nakładów, jakie zostały poczynione z majątku osobistego na majątek wspólny. Zwrotowi nie podlegają jednak wydatki, które zostały zużyte na zaspokojenie potrzeb rodziny. Dobrą praktyką jest przeprowadzenie odpowiedniego rozliczenia nakładów oraz wydatków, które rozjaśni sytuację. Każdy z byłych małżonków powinien bowiem zwrócić wydatki i nakłady, które poczynił z majątku wspólnego na majątek osobisty (wyjątkiem są nakłady konieczne na przedmioty majątkowe przynoszące dochód).