Separacja – czym jest i czy ma sens?

Są takie małżeństwa, które nie żyją już razem, lecz osobno. Pary się rozchodzą, wyprowadzają od siebie, lecz jeszcze to nie jest rozwód. Czemu? Jaka jest ich sytuacja prawna? Czy mają prawa obowiązki jak małżonkowie? Czy są już niezależnymi od siebie osobami? W jaki sposób dochodzi formalnie do separacji?

W tym artykule postaram się na te pytania odpowiedzieć przybliżając separację, czyli instytucję prawną, która jest jakąś alternatywą dla rozwodu. Separację prawną reguluje prawo rodzinne i to w jego świetle kształtują się przesłanki i konsekwencje separacji.

Separacja to jakby zawieszenie małżeństwa. Prawnie trwa ono, ale niektóre prawa i obowiązki już nie łączą małżonków. Osoby w separacji są nadal małżonkami. To oznacza, że nie mogą zawrzeć nowego związku małżeńskiego.

Samo rozejście się i wyprowadzenie pary to separacja faktyczna – żyją osobno, ale w świetle prawa są nadal małżeństwem i mają takie obowiązki i prawa jak małżonkowie. Gdy któraś ze stron chce stan rozejścia się usankcjonować prawnie, to musi złożyć pozew o separację (lub wniosek, gdy strony są zgodne co do orzeczenia separacji).

Dodać trzeba, że jeżeli jeden z małżonków żąda orzeczenia separacji, a drugi orzeczenia rozwodu i żądanie to jest uzasadnione, to sąd orzeka rozwód.

Czas separacji może sprzyjać pojednaniu się małżonków, czyli to, że małżonkowie przemyślą jeszcze decyzję o życiu w rozłączeniu i być może wrócą do siebie, po załatwieniu spraw majątkowych, odbyciu leczenia lub terapii.

Jest to możliwe, choć trudne, bo orzeczenie separacji wywołuje skutki zbliżone do rozwodu. Ustaje również obowiązek wierności małżeńskiej.

Separacja - przesłanki

Przesłanką orzeczenia przez sąd separacji jest to, czy między małżonkami nastąpił zupełny rozkład pożycia. To znaczy, że nic ich nie łączy w sensie duchowym (uczucia), fizycznym (nie współżyją seksualnie ze sobą) i ekonomicznym (prowadza osobne gospodarstwa domowe). Ale brakuje przesłanki trwałości rozkładu pożycia, która jest wymagana przy rozwodzie.

Sąd nie orzeknie separacji, gdy wskutek separacji miało by ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków (co się rzadko bardzo zdarza, bo zawsze można poprzez alimenty i kontakty zabezpieczyć, choć częściowo dobro dzieci), albo jeżeli z innych względów orzeczenie separacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, czyli w odczuciu społecznym separacja byłaby niesprawiedliwa (to zdarza się jeszcze rzadziej).

Orzeczenie separacji przez sąd powoduje powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowej. Oznacza to, że każde z nich zarabia dla siebie i nie przyrasta majątek wspólny małżonków.

Jednakże, jeżeli wymagają tego względy słuszności, czyli przyzwoitość, małżonkowie pozostający w separacji obowiązani są do wzajemnej pomocy – wspierania się w przypadku ciężkiej choroby.

Gdy żąda się separacji, to konieczne jest, aby sąd orzekł alimenty na dzieci oraz o kwestiach dotyczących władzy rodzicielskiej i kontaktów z dziećmi.

Czym jest separacja?

Sumując, separacja to taka legalizacja i zorganizowanie przez sąd i prawo separacji faktycznej małżonków – czyli tego, że się rozeszli, a nie są rozwiedzeni. Separacja może być przydatna głównie z powodów majątkowych, bo jest to szybki i pewny sposób uniezależnienia się od błędów finansowych małżonka poprzez uzyskanie rozdzielności majątkowej. Jednocześnie nie jest to tak radykalny krok jak pozew o rozwód.

Małżonek, który chce separacji powinien dobrze przygotować pozew, przemyśleć swoje żądania i załączyć komplet dokumentów – a to po to, aby sąd nie miał wątpliwości, że orzeczenie separacji jest uzasadnione i nie odwlekał tej decyzji, wzywając o uzupełnienie dokumentów oraz na prowadzenie postępowania dowodowego, które zmierza tak naprawdę tylko rozciągnięcia procesu w czasie, a nie osiągnięcia naszego celu.

Jeśli potrzebujesz wsparcia w przygotowaniu pozwu i wymaganej dokumentacji, Chętnie udzielimy Ci profesjonalnej porady i zajmiemy się wszystkimi formalnościami od strony prawnej. Skontaktuj się więc z naszą kancelarią.